Page 26 - MHP Kadın Kolları Dergisi Sayı-3

26 MUTLU KADIN HUZURLU TÜRKİYE 27

mesidir. Yazılan yazılarla Türk kadınına önemli ve konularda yayın yapmış önemli bir dergidir. Döne- Hanımlar Mahsus Gazete pek çok konuda yazılar yayınlanmıştır.
büyük roller ve statüler biçilmiş, kadın sadece aile min kadınlarına yönelik çıkarılan dergide özellikle
hayatına sıkışıp kalmayarak toplumsal alanda da kadınların modernlik tasavvurundan, moda, şık gi- Hanımlara Mahsus Gazete, 1 Ağustos 1895 - 4 Ey- Demet
önemli sorumluluklar üstlenmesi, kadın hakları, ka- yim, edebiyat, sanat gibi konularına ağırlık verilmiş- lül 1906 tarihleri arasında İstanbul’da yaklaşık 612
dının toplumsal alanda hemen hemen her alanda tir. Her ne kadar bir kadın dergisi olsada çocuklara sayı olarak çıkmış önemli bir yayın organıdır. Yazar İçeriğinde ünlü Osmanlı kadınlarıyla ilgili bilgilerde
yer alabileceği vurgulanmıştır. Bu bağlamda sıkça yönelikte yazılar yayınlanması nedeniyle bir aile kadrosunun içinde önemli isimler mevcuttur. Şiar veren insani, ilmi, siyasi pek konuya değinerek ya-
batıdaki kadın hareketlerine de konu olarak yer ve- dergisi gibi yayınlar yapmıştır. Annenin eğitimde ro- Nigar Hanım, Fatma Aliye Hanım gibi isimlerin ya- yın yapan, 1908 yılı İstanbul’un da kadınlar tarafın-
rilmiştir. Genel olarak eğitim almış, Osmanlı bürok- lünün çok olduğu üzerinde sıkça durulmuştur. yında Ahmet Rasim gibi Türk Edebiyatının önemli dan takip edilen diğer bir dergide Demet Dergisi’dir.
ratları ve aydınlarının kızları ya da eşleri tarafından isimlerinin yazıları da yayımlanmıştır. Gazete de Özellikle siyasi konularda yayınlanan makaleler dik-
çıkarılan bu yayın organları, toplumsal alanda oldu- Şükufezar genç kızlara yönelik olarak ‘’ Hanım Kızlara Mah- kat çekmiş. Bununla birlikte çocuk eğitimi, moda,
ğu kadar devlet erkanı ve aydınlar tarafından hatta sus’’ başlığı altında da önemli yazılara yer verilmiş- yüz bakımı gibi konulara da değinilmiştir. Ayrıca
bazıları Osmanlı Padişahı II. Abdülhamit tarafından 1882-1884 Yıllarında, imtiyaz sahibi önemli Os- tir. başarılı, örnek, ünlü Osmanlı hanımefendilerine
bile desteklenmiştir. manlı Aydınlarından Maarif Nazırı Münif Paşa’nın dair paylaşımlara da yer verilmiştir.
kızı Arife Hanımefendi olan ve yazarları kadın olan, Oldukça uzun soluklu olan bu gazete, dönemin mo-
İlk Kadın Dergi ve Gazeteleri kadınlar tarafından çıkarılan ilk kadın dergisidir. 15 dern, eğitimli kadınları tarafından ilgiyle takip edi- Kadın
günde bir yayınlanan, bizzat kadınlar tarafından len, daha çok muhafazakâr çevrelere hitap eden,
Modernleşme hareketlerinin içerisinde önemli bir çıkarılan ilk dergi olan Şükufe, imtiyaz sahibinin milli söylemlere sıkça yer verilen muhafazakâr bir 1908-1910 yıllarında neşredilen bir diğer kadın der-
yeri edinen basın yayın faaliyetlerinde kadınlar, ilkin kadın olması, yazarlarının tamamının kadın olması yayın organıdır. Yayın yetkilileri tamamen kadınlar- gimizde Selanik’te yayımlanan Kadın isimli dergidir.
gazetelerde kadın sayfaları ve yahut kadınlara özel gibi özellikleriyle diğer kadın dergilerinden ayrılan dan oluşmaktadır. İslam figürlerine içeriğinde sıkça Dergini hemen hemen her sayısında kadının mutla-
çıkarılan gazete eklerinde isimlerini gizleyerek ya ve kadın yayın dergileri hayatında önemli bir yeri yer verilmiş, İslamiyet’in, kadınların toplum için- ka eğitilmesine vurgu yapılarak kadının toplumsal
da takma isim kullanarak sonra vererek daha son- olan yayın organıdır. ‘’ Çiçek yeri, çiçek bahçesi’’ deki ileri konumuna sorunlu bakmadığı ifade edil- hayattaki rollerine de ithafken hikâyeler, denemeler
rasında da kendi oluşturdukları kadınlardan oluşan anlamına gelen Şükufezar, dönemin takip edilen miş, bunlara milli söylemler de eklenerek milliyetçi yayınlanmıştır. ‘’ Her Kadına Hitap Edebilmek’’ şia-
yazar kadrolarıyla dergiler çıkarmaya başlamışlar- önemli dergilerinden biri olmuştur. düşünce ekseninde bir yayın politikası izlenmiştir. rıyla yayın yapan dergi, kadınların eğitilmesi adına,
dır. Yayın organları gazete-dergi gibi net isimlerle Milliyetçi düşüncenin sorumluluklarını taşıyan bir toplumsal alanda farklı alanlarda yer edinebileceği-
ayrılmamıştır. Genellikle kadın, aile, eğitim, çocuk, Derginin imtiyaz sahibi Arife Hanım ilk sayının mu- yayın organı olarak dönemin zihinlerini önemli mik- ne de dair sıkça mesajlar veren yazılar yayınlamış-
moda, iş evlilik gibi konulara, bilimsel ve edebi me- kaddime kısmında derginin yayın politikasına dair tarda etkilemesi, toplumu yönlendirmesi, eğitmesi, tır.
tinlere, batıdaki kadın hareketlerine, dernek haber- şu sözleri kaydetmiştir. “Biz ki saçı uzun aklı kısa diye bilgilendirmesi bağlamında modernleşen Türk top-
Türk kadını- erkeklerin hande-i istihzasına hedef olmuş bir tâifeyiz. Musavver Kadın
na önemli ve lerine ve kadın haklarına yönelen dergilerin bir kaçı lumuna çok müstesna bir hizmet bulunmuştur.
büyük roller ve hariç hemen hepsi İstanbul’da yayınlanmıştır. Bunun aksini ispat etmeye çalışacağız. Erkekliği ka-
“
statüler biçilmiş, dınlığa, kadınlığı erkekliğe tercih etmeyerek çalışma ve Alem-i Nisvan Musavver Kadın isimli dergi, haftalık olarak 1911
kadın sadece aile Muhadderat gayret yolunda olacağız.” yıllında çıkarılmaya başlanmış ve yayın hayatına
hayatına sıkışıp Kırım Bahçesaray’da 1906-1014 yılları arasında 7 sayı kadar devam edebilmiş bir kadın dergisidir.
kalmayarak top- Terakki-i Muhadderat, Osmanlı kadınlarının eğitimi Derginin yazar kadrosu genelde eğitim almış ay- yayımlanmış bir kadın dergisidir. Kırım’lı Türk Aydı- Haftalık olarak yayınlanan derginin sayfalarında “
lumsal alanda da için hazırlanan ilk süreli yayın organıdır. Muhadde- dın Türk kadınlarından oluşuyor. Bu yayınladıkları nı İsmail Bey Gaspıralı’nın çıkarmış olduğu Tercü- ilmi ve siyasi pek çok konuya değinilmiştir.
önemli sorumlu- yazılardan da anlaşılıyordu. İlmi, dini, milli pek çok
luklar üstlenmesi, rat, İttihat ve Terakki Gazetesinin eki olarak 1868 man-ı Ahval-i Zaman (1883-1914) Gazetesine bir
kadın hakları, yılının haziranında çıkarılmıştır ilkin. Haftada bir kez konuyu makale, nesir ve şiirsel üsluplarla kaleme ek olarak çıkarılan Alemi Nisvan Dergisi, Gaspıra- Kadınlar Dünyası
kadının toplumsal pazar günleri olmak üzere 48 sayı yayınlanan dergi alan kadın muharrirler kadını sadece evde konum- lı’nın kızı Şefika Gaspıralı idaresinde neşredilmiştir.
alanda hemen kadınlara dair pek çok konuya değinmiştir. ‘’ Kapalı, landırmamış, sosyal hayatta da kadına rol biçen Âlemi Nisvan yani Hanmlar Dünyası ‘’Müslimele- Meşrutiyet döneminin en önemli dergilerinden biri
hemen her alan- örtülü, namuslu kadın’’ anlamına gelen Muhadde- mesajlar vermiştir. re Mahsus edebi ve tedrisi haftalık mucmuadır.” olan Kadınlar Dünyası, İlk sayısı 4 Nisan 1913te ya- Dönemin kadın-
da yer alabileceği rat, adının anlamını içeren pek çok konuya yer veri- ibaresini vererek derginin özelliğini açıklamıştır. yınlanmış, imtiyaz sahibi Nuriye Ulviye Mevlan’dır. larına yönelik
vurgulanmıştır. len yazıların neşredildiği dergide, kadınların isimleri Mürüvvet Haftalık olarak yayınlanan dergi, sade ve anlaşılır Dergi 1921 yılına kadar yayın hayatını kesintilere çıkarılan dergide
verilmeden yayınlamıştır. Derginin ilk sayfasında ‘’ bir dille yazılar yayınlamıştır. Kadının toplumdaki uğrasada sürdürmüştür. Derginin ilk sayısında ‘’ özellikle kadın-
Muhadderat İçin Gazete’’ ibaresi kullanılmıştır. Der- Haftalık olarak İstanbul’da yayınlanan Mürüvvet statüsünün yükseltilmesi yönünde yazılar kaleme Fennı içtima’ı, edeb-ı hanımlara mahsus yevmı ların modernlik
tasavvurundan,
gi Ali Reşit ve Filip Efendi’nin öz verili çalışmalarıyla Dergisi, Mürüvvet Gazetesi’nin ek olarak kadınlar alınmıştır. Bu derginin Türk Kadın hareketlerinin gazetedir’’ ibaresi yer almıştır. Osmanlı Müdafaa-ı moda, şık giyim,
çıkarılıp yoğun ilgi görmüştür. Tanzimat sonrası için haftalık çıkardığı özel bir sayıdır. 1885-1886 yıl- doğmasında önemli bir yeri vardır. Hukuk Nisvan Cemiyeti’nin bir yayın organı olarak edebiyat, sanat
modernleşme hareketlerine karşın derginin daha ları arasında çıkarılmış bu dergi yine kadınlara dair çıkarılan dergi, ilk 100 sayısını günlük olarak çıkar- gibi konularına
muhafazakâr bir yayın faaliyeti yürüttüğü söylene- pek konunun işlendiği önemli bir kadın yayın organı Mehasin mıştır. Derginin yönetici ve yazar kadrosunun ta- ağırlık verilmiştir.
bilir. Kadınların eğitimi üzerinde yoğunlaşan yazılar, olmuştur. Derginin Müdürü Mehmet Ziyaettin’dir. mamı kadınlardan oluşmuştur. Osmanlı Kadınlarını
kadınların ilim ve irfana ihtiyacı olduğu vurgusu Kısa süreli bir yayın organı olan Mürüvvet, muhafa- Mehasin, II. Meşrutiyetin ilanının ilk aylarından eğitmek ve çeşitli konularda bilgilendirmeyi amaç-
derginin her sayısında sıkça yapılmıştır. zakâr çizgide yayın yapmış bir yayın organıdır. Der- 1908-1909 yıllarında yayın hayatına başlayan ilk layan dergide asıl dikkat çeken konulardan biri de
gi II. Abdülhamid tarafından da destek görmüştür. renkli ve resimli kadın gazetesidir. Kadınların basın kadın hakları konusunda örgütlenmek olmuştur.
Ayine Osmanlı kadınları ve Türk Edebiyatında önemli bir yayın konularında ileri seviyelere geldiğinin önemli Derginin sayfalarında batı modasına göre giyinmiş
yeri olan Şair Nigar Hanım ilk yazılarını bu dergide bir göstergesi olan bu yayın organının hazırlayıcı- kadın fotoğraflarına yer verilmiştir. Bununla birlikte
Kadınları eğitmek ve bilinçlendirmek adına çıkarı- yayınlamıştır. Kadınları bilgilendirmek adına eğitim- ları arasında Türk edebiyatının önemli isimlerinden ilk kez Müslüman kadın fotoğraflarına da yer veril-
lan bir diğer dergi de Ayine’dir. Ayine Dergisi, Sela- den, edebiyata, ahlaktan politikaya dair dergi sayfa- Mehmet Rauf’da yer almaktadır. Gazetede kadınlar miştir. Kadınlara dair pek çok farklı konuya değini-
nik’te 1874-1876 yıllarında yayınlanmıştır. Haftalık larında pek çok konuda yazılar yayınlanmıştır. için düzenlenen konferans metinlerine de yer ve- len Kadınlar Dünyası Dergisi, kadın dergileri arasın-
olarak Pazar , 41 sayı çıkarılan, kadınlarla alakalı rilmiş Batı modası yansıtılmış ve kadınlarla alakalı da ilk feminist dergilerden biri olduğu söylenilebilir.