Page 129 - MHP Kadın Kolları Dergisi Sayı-1

MUTLU KADIN MUTLU TÜRKİYE 129

“zaaf”tır. Türk toplumu, İslam ile birlikte dâhil oldu-
ğu bu yeni medeniyet çevresinde, ilk zamanlarda
art niyetli din adamlarının tuzağına düşmemişse
de sonraları bu hengâmeye dâhil olmuş ve bu sı-
navdan kalmıştır. 20. yüzyıla kadar her dönem bu
dersten kalmaya devam eden Türk kültürü ancak bu
yüzyılın başlarında sorumlu olduğu dersi geçmeye
karar vermiştir. Akabinde de hızlı bir şekilde bunun
meyvelerini toplamaya başlamıştır. 20. yüzyıldan
itibaren kadınlar yavaş yavaş hak ettiği değeri ye-
niden kazanmaya başlamıştır. Bu dönemden itiba-
ren kadınlar toplum içerisindeki faaliyetlerine uzun
bir aradan sonra geri dönmüştür. Bugün dahi kadı-
na verilen değerin yeterli olmadığı, kadının toplum
içerisinde yeterince yer almadığı eleştirilerine biz
de katılıyoruz. Ancak, eleştirilerimizi yaparken Türk
toplumunun maruz kaldığı bu tahrifatı da göz önün-
de bulundurmak gerekir. KERİMAN HALİS

Yazımızın esas konusu Türkiye’de (Osmanlının son
dönemlerinden başlayarak) ilklere imza atmış ka- İlk kadın tiyatro sanatçısı: Afife Jale.1920 yılında ilk
dınlardır. Buraya kadar anlatmak istediğimiz, ilk ka- defa İstanbul’da sahneye çıktı.
dınların neden bu kadar geç gün yüzüne çıkmasıydı. İlk kadın heykeltraş: Sabiha Bengütaş. 1920’de Sa-
Tomris Hatun gibi örnekleri bir kenara bırakacak nayi-i Nefise Mekteb-i’nin (bugünkü Mimar Sinan
olursak “ilkler” sınıfına dâhil olan ilk Türk kadınının Güzel Sanatlar Üniversitesi) resim bölümüne girdi.
19. yüzyılın sonlarına denk gelmesi, esasında “ka- Sanayi-i Nefise Mektebi’nin Resim bölümünde bir
dın konusunda” ne kadar geri kaldığımızın -dünya yıl okuduktan sonra bölüm değiştirerek, heykel bö-
literatürü ile kıyaslamaya hiç gerek duymadan- bir lümündeki 3 erkek öğrenci arasına ilk kız öğrenci
göstergesidir. Ve dahi, kadın yüzü görmemiş alan, olarak katıldı.
meslek ve kurumların olduğu gerçeğini de vurgu- İlk kadın hekim: Dr. Safiye Ali. Almanya’da aldığı
layarak çeşitli kaynaklardan derlediğimiz “İlk’lerin tıp eğitiminin ardından ülkemizde hekimliğe başladı
Türk Kadınları” listesini aşağıda veriyoruz: (1921 ).

İlk kadın gazeteci: Selma Rıza Feraceli, ilk Türk ka- İlk kadın tıbbiye öğrencileri: 1922 yılında yedi kız
dın gazeteci, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin tek kadın öğrenci tıbbiyeye kayıt yaptırdı.
üyesi, Hilal-i Ahmer Cemiyeti genel sekreteri ve aynı
zamanda yazardır. 1889 yılında gittiği Paris’te Meş- İlk kadın partisi teşebbüsü: 1923 yılında Nezihe Kur’an ayetleri
veret Gazetesinde ve Türkçe olarak yayımlanan Şu- Muhittin’in başkanlığında Kadınlar Halk Fırkası’nın incelendiğinde,
ray-ı Ümmet Gazetesi’nde çalışarak ilk Türk kadın kurulması girişiminde bulunuldu. Kadınlara oy hakkı İslam dininin
gazeteci unvanını almıştır. tanımayan Seçim Kanunu gereğince valilikçe parti- kadına verdiği
önem ortaya
nin kuruluşuna onay verilmediğinden dernekleşme-
İlk kadın romancı: Fatma Aliye (1892’de ilk romanı ye gidildi. çıkacaktır.
yayınlandı).
İlk kadın sinema oyuncusu: Bedia Muhavvid (Emi-
İlk kadın siyasetçi: Emine Semiye. 1909 Osmanlı ne Bedia Şekip). İlk rol aldığı film, 1923 yılında Halide
Demokrat Fırkası yönetim kuruluna seçildi. Edip Adıvar’ın Ateşten Gömlek romanından sinema-
ya uyarlanan filmdir.
İlk kadın devlet memuru: Bedriye Osman. 1913 yı-
lında telefon idaresinde göreve başladı. İlk kadın diş hekimi:1924 yılında Ferdane Bozdo-
ğan Erberk diş hekimliği eğitimini tamamlayarak
Uçağa binen ilk kadın: Belkıs Şevket. 1913 yılında
uçağa binen ilk Türk kadın unvanını aldı. diplomasını aldı.
İlk Türkiye güzeli: Feriha Tevfik. 1929 yılında Cum-
İlk kadın avukat: Süreyya Ağaoğlu (Ahmet Ağaoğ- huriyet Gazetesi’nin düzenlediği yarışmayla Türki-
lu’nun kızı). 1920’de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fa- ye’nin ilk güzellik kraliçesi olmuştur.
kültesi’ne kaydoldu.