Page 34 - MHP Kadın Kolları Dergisi Sayı-1
P. 34
34
çalışabilmişse, işte o zaman, Büyük Türk Ulusu, nı anlatmak için buraya gelmiş bulunuyorum.
gücü ve uygarlığı ile bütün dünyayı kaplamıştır. Bugüne kadar Türk, bir bütün olarak her alanda
(Evet sesleri, alkışlar) Arkadaşlar, Türk kadınının, yan yana, el ele çalışmıştı. Fakat, Türk milletinin
hakkı olduğu yerden ayrılıp bir süs gibi, memleket
işine karışmaz bir varlık olarak bir köşeye kon- en yüksek yeri olan burada ilk kez yer almış bir
ması Türk geleneği değildir. Türk geleneğinin ve kadın saylav olduğumdan, bunu bize verenlere
anlayışının karşıtı olan bir usuldür ki, Türk ülke- karşı duyduğumuz memnunluğu anlatırken ve
lerinde yerleşmesi, yüzyıllardan beri geçirmekte hükümete güvenoyumuzu açıklamak şerefinin
olduğumuz felaketlerin başlıcalarından ve temel- bize verilmiş olmasından duyduğumuz sevinci
lilerinden biridir.’’ 24 belirtmeye çalışırken yeterince söz bulamıyorum.
İsmet İnönü›nün teklifin gayesini açıklayan Fakat dünya bilsin ki, Türk milleti dün olduğu
konuşmasından sonra sırayla meclis kürsüsüne gibi bugün de, bundan sonra da, hiç eksiksiz bir
Konya Milletvekili Refik Bey, Sivas Milletvekili İsmail bütün olarak çalışacaktır. Ve bütün dünyaya bu
Mehmet Bey, Manisa Milletvekili Refik Şevket Bey yolla başarısını, eserini, iyi niyetini göstermiş
gelerek kadınların erkeklerle eşit siyasi haklara olacaktır.›› 30
sahip olmaları gerektiğine değinen konuşmalar
yaptılar. Şebinkarahisar Milletvekili Prof. Dr. Sadri Sonuç
Maksudi Arsal, kadın erkek eşitliğini Türk tarihin-
den örnekler vererek pekiştirdi. Teklif edilen Ana- Türk kadını siyasi haklarını, cumhuriyetin bir in-
25
yasa değişikliği şöyleydi: 10. Madde: 22 yaşını biti-
ren kadın, erkek her Türk mebus seçmek hakkına kılâbı, demokrasinin bir aşaması olarak elde et-
haizdir. 11. Madde: 30 yaşını bitiren kadın erkek her miştir. Tabii olarak değinilmesi gereken husus,
Türk mebus seçilebilir. Görüşmelerin ardından Afet İnan ve Nezihe Muhittin’in şahsında ismini
26
oylamaya sunulan değişiklik 258 oy ve ittifakla zikretme fırsatı bulamadığımız diğer bütün kadın
kabul edildi. 27 hakları savunucularının emekleri göz ardı edile-
Türk kadınının siyasi haklarını alması böylelikle ta- mez. Ancak, kadınların siyasi haklarını almasında
mamlanmış oldu. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 5 cumhuriyetin kurucu kadrosunun temel felsefe-
Aralık 1934’teki kanun değişikliğinin kabulü ardın- sinin payanda olduğunu da kaçırmamak gerekir.
dan şu açıklamayı yapmıştır: ‘’Bu karar, Türk kadı- Nitekim söz konusu yıllarda Amerika’da ve Kuzey
nına sosyal ve siyasal yaşamda bütün milletlerin Avrupa ülkelerinde kadınlar, siyasi haklarını kazan-
üstünde yer vermiştir. Çarşaf içinde, peçe altında mak için ciddi siyasi tartışmalar ve mücadelelere
ve kafes arkasındaki Türk kadınını, artık tarihlerde
aramak gerekecektir. Türk kadını evdeki uygar ye- girmişlerdir. Elbette, Türkiye’de bu şekilde cereyan
rini yetkiyle almış, iş yaşamının her aşamasında etmemişse de kadınların Tanzimat’tan beri süre-
başarılar göstermiştir. Siyasal yaşamda belediye gelen hak davasındaki çalışmaları, gerek akademik
İlk kadın hâkim seçimlerinde deneyimini yapan Türk kadını, bu gerek popüler yayınlarca ortaya konulmuştur.
ve ilk kadın kere de milletvekili seçme ve seçilme suretiyle
doktor gibi haklarının en büyüğünü elde etmiş bulunuyor. Ayrıca şunun da altını çizmek gerekir ki Türk kadını,
önemli kilometre Uygar memleketlerin bir çoğunda kadından esir-
taşlarının genen bu hak, bugün Türk kadınının elindedir ve Fransa’dan (1944), İtalya’dan (1946), Japonya’dan
aşılmasıyla, Türk onu yetki ve başarıyla kullanacaktır.’’ . 10 Aralık (1947), Çin’den (1947) ve muasır medeniyet sevi-
28
Ocaklı kadınların 1934 tarihli Ulus gazetesinde de Atatürk’ün yayın- yesinde daima örnek olarak gösterilen İsviçre’den
girişimleri lanan mesajı şöyledir; ‘Türk kadınlığının yeni gir- (7 Şubat 1971) seneler önce seçme ve seçilme
sonucunda diği siyasal alanda da değerli işler başarmasını hakkına sahip olmuştur. Türk kadın erkek eşitli-
kadınların seçme dilerim.’’ .
29
ve seçilme ği siyasal alanda sağlanmıştır. Bugün bu eşitliğin
haklarına sahip 8 Şubat 1935’te yapılan milletvekili seçimleri ile pratikte de sağlanması için daha çok kadın mil-
olması için TBMM’nin beşinci döneminde 18 kadın milletvekili letvekilinin mecliste yer bulması, üniversitelerden
kamuoyu da yer aldı. Meclisin %5’ine denk gelen bu oranın son- adliyelere daha çok Türk kadınının sosyal yaşamda
hazırlanıyordu. raki yıllarda giderek düşmesi esef verirken meclis vazife alması gerekmektedir. Türk kadınının maha-
kürsüsünde ilk konuşan kadın milletvekilimiz Er- reti ve kabiliyeti tarih sahnesinde defalarca kanıt-
zurum Milletvekili Nakiye Elgün’dür. Nakiye Elgün lanmışken, onun geri planda bırakılması, topluma
konuşmasında kadınların siyasal haklarını alması
karşısında duyulan memnuniyeti şöyle ifade et- yapılacak en büyük ihanetlerin başında gelmekte-
miştir: ‘’ Hükümete güvenoyu verenler arasında dir. Kadının hak ettiği yer, erkeğe ilk nasihati veren
bizim de bulunmamızdan ve bulunma onuru bize ve onu yetiştiren ana olarak toplumun sinesinde en
vermiş olmanızdan ötürü duyduğumuz heyeca- kutsal köşedir.