Page 23 - MHP Kadın Kolları Dergisi Sayı-1
P. 23
MUTLU KADIN MUTLU TÜRKİYE 23
arasında Celile Hanım (1880-1956) portre çalışma- kazanılan bir Kurtuluş Savaşı sonunda ilan edilen
larıyla, Müfide Kadri (1890-1912) ilk kadın resim öğ- Cumhuriyet ve onun değerleri vardır. Atatürk’ün
retmeni kimliğiyle, Belkıs Mustafa manzara resim- Türk kadınına armağanı niteliğindeki 1924 yılında
leriyle, Melek (Ziya) Celal Sofu (1896 - 1976) resim eğitimin birleştirilmesini sağlayan Tevhid-i Tedrisat
ve heykel sanatı dışında, işleme, hat ve tezhip gibi Kanunu, 1926 yılında kabul edilen Türk Medeni Ka-
el sanatlara ilgileri ile öne çıkmışlardır. Fahrünnisa nunu ve 1930, 1934 yıllarında Türk kadınına siyasal
Zeyd (1901-1991) 1933 yılında altı resim sanatçısı hakların verilmesini sağlayan kanunların gücü ve
tarafından kurulan D Grubu’na katılmış, soyut ça- O’nun sözleri vardır yol gösteren.
lışmaları ile tanınmıştır. Aliye Berger (1903-1974)
Türkiye’nin ilk kazıma ve oyma gravür sanatçıların- “Kadınlarımız için asıl mücadele alanı, asıl zafer ka-
dandır. Türkiye’nin ilk kadın heykeltıraşı Nermin Fa- zanılması gereken alan biçim ve kılıkta başarıdan
ruki (1904-1991) aynı zamanda Türkiye’de ilk heykel çok; ışıkla, bilgi ve kültürle, gerçek faziletle süslenip
sergisini açan kadın sanatçı olmuştur. Sabiha Ben- donanmaktır!”
gütaş (1904-1992) da ilk heykel sanatçıları arasın-
dadır. Ressam olan teyzesi Mihri Müşfik Hanım’dan “Sanatçı, esaslı kültür sahibi olmalı ve tarihi iyi bil-
ve Namık İsmail’den ders alan Hale Asaf (1905- melidir.”
1938) 1929 yılında kurulan Müstakil Ressamlar ve KAYNAKLAR:
Heykeltıraşlar Birliği’ne katılmıştır. Kuvvetli bir desen
yeteneğine sahip olan sanatçı, portre ve figür ağır- ARIK, R., Kubad Abad Selçuklu Saray ve Çinileri, İstanbul,
lıklı olarak çalışmıştır.Bedia Güleryüz (1908 - 1991) 2001.
eserlerinde doğayı konu almış, bir süre açık hava Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri I – III, Ankara, 1997.
ressamlığı yapmıştır. Fahrünnisa Zeyd ile aynı aile- BAYRAM M., Fatma Bacı ve Bacıyân-ı Rûm, İstanbul, 2008.
den olan Füreya Koral (1910-1997) seramik alanı ile CANTAY, G., AnadoluSelçuklu ve Osmanlı Darüşşifaları,An-
kara, 1992.
ilgilidir. Nevide Gökaydın (1918-) sanat eğitimcisi, CEZAR,M., Güzel Sanatlar Eğitiminde 100 yıl, Mimar Sinan
ressam, grafiker olarak, Leyla Gamsız (1921 - 2010) Üniversitesi, İstanbul, 1983.
resimleri, Alev Ebüzziya (1938- ) ve Jale Yılmaba- CUNBUR, M., “Atatürk Döneminde Kadın Eğitimi”, Atatürk
şar (1939- ) seramik sanatçısı olarak değerli eserler Araştırma Merkezi Dergisi,Cilt. 8, Sayı. 23, Ankara, 1992
üretirken, Mürşide İçmeli (1930-2014) özgün baskı ÇAM, N., “Türk Sanatında Sultanların İşveren Olarak Estetik
ve grafik sanatçısı ve eğitimci olarak çağdaş Türk Rolleri”, Vakıflar Dergisi, XXVII. Sayı Ankara, s.5-14, 1998.
DURUKAN, A.,“Anadolu Selçuklu Sanatında Kadın Baniler”,
sanatında önemli bir yere sahip olmuşlardır. Vakıflar Dergisi, 27,Ankara,ss.15-36, 1998.
ERGİN, M., Dede Korkut Kitabı, Ankara, 1997.
Bu isimler ve sonra yetişen niceleri çağdaş Türk ESİN, E., Türk Sanatında İkonografik Motifler, İstanbul, 2004.
sanatında özellikle görsel sanat alanlarındaki kadın GÖKALP ,Z., Türk Medeniyeti Tarihi, Haz:İsmail Aka, Kazım
varlığı için başlangıçtır sadece… Yaşar Kopraman, İstanbul, 1976.
GÖKALP, Z., Türkçülüğün Esasları, Sad. Cengiz Han, İstan-
bul, 1996.
GÜLTEPE, N., Türk Kadın Tarihine Giriş, Amazonlardan Bacı-
yan-ı Rum’a, İstanbul, 2008.
GÜNGÖR, E., Türk Kültürü ve Milliyetçilik, 15.bs., İstanbul,
2004.
HALİLOVA, H., Tarihten Bu Güne Türk Kadını, Ankara, 2004.
İNAN,A., Tarih Boyunca Türk Kadınının Hak ve Görevleri,
3.bs., İstanbul, 1975.
KARAMAĞARALI,B., Muhammed Siyah Kalem’e Atfedilen
Minyatürler , Ankara , 1984.
KURNAZ, Ş, II.Mesrutiyet Döneminde Türk Kadını, İstan-
bul,1996.
ORTAYLI,İ.,İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, 18.bs., İstanbul,
2004.
ÖGEL, B., İslamiyet’ten Önceki Türk Kültür Tarihi (Orta Asya
Foto.13 Mihri Müşfik, Mustafa Kemal Atatürk Portresi Kaynak ve Buluntularına Göre), Ankara, 1962.
ÖNEY, G., “Tarihten Yansımalarla Büyük Selçuklu Seramik-
lerde Kadın”, Anadolu Selçuklu Şehirleri ve Uygarlığı Sem-
Türk kadını Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan hiç pozyumu 07-08 Ekim 2008, (Ed. Adem Esen, Haşim Kar-
de kolay olmayan bir yolda yürümüş, savaşlardan puz, Osman Eravşar), Konya, s. 239-257, 2009.
yokluklardan çıkarak sosyal, siyasal haklarına adım SÜMER, F., Selçuklu Devrinde Doğu Anadolu’da Türk Beylik-
adım kavuşmuştur. Türk kadını elde edeceği, hayata leri, Ankara, 1990.
geçireceği umutlarına, çözeceği sorunlarına rağmen TEKİN ,B. B., Selçuklu Kültüründe Kadın’ın Konumu: Sanat
pek çok alanda olduğu gibi sanatta da sanat tarihçi, Eserlerinden Hareketle Karşılaştırmalı bir Değerlendirme,-
Turkish Studies - International Periodical For The Langu-
sanat eğitimcisi ve sanatçı olarak önemli başarıla- ages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume
ra imza atmıştır. Bugün gelinen noktada kadınların 9/10 Fall , p. 991-1008, Ankara,2014.
çağdaş Türk sanatındaki varlığı gurur vermektedir. TURAN,O., Selçuklular Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti,İs-
Bu onurlu gururun temelinde Atatürk gibi bir Türk tanbul,1993TÜRKMEN,K., “Selçuklu Döneminde Kayseri’nin
milliyetçisinin önderliğinde kadın ve erkek birlikte İmar Faaliyetine Katkıda Bulunan Hanımlar”, II. Kayseri ve Yö-
resi Tarih Sempozyumu Bildirileri, Kayseri, s.437-449, 1998.